De mooiste materialen uit Mongolië

In januari en februari presenteren bedrijven uit Mongolië hun nieuwe textielcollecties op verschillende Europese beurzen. Zij werken met de vier fantastische dierlijke materialen die het land heeft; kasjmier van geiten, haar van kamelen en wol van jak en schapen. Craftscurator Irene Vermeulen reisde tweemaal af naar Mongolië om het productieproces van dier tot deken van dichtbij te zien, en de exporteurs te begeleiden bij het betreden van de internationale markt. 

Kasjmier, haar en wol²
De materialen – kasjmier, haar en wol – komen van dieren die worden gehoed door nomadische herders. Elke familie heeft een zorgvuldig gebalanceerde kudde, die bestaat uit 5 soorten dieren. Dit zijn geiten, schapen, koeien en paarden; in het noorden van Mongolië veelal aangevuld met jak (een rundersoort); in het Zuiden met kamelen.

Eén keer per jaar worden de dieren zorgvuldig gekamd. Zo worden de kostbare vezels gewonnen waarmee de nomaden in hun inkomen kunnen voorzien. Hoe kouder het klimaat, hoe fijner het kasjmier, is de stelregel. Met temperaturen dik onder de – 30º (die Irene Vermeulen ook even mocht meemaken) in de winter kunnen de herders rekenen op een goede oogst.

Verticaal productieproces
De vezels worden verzameld en minutieus gebundeld. De meeste exporteurs in Mongolië doen zelf hun sourcing; veel van hen hebben hun roots op het platteland, en daardoor vaste handelsrelaties met herders. De producenten hebben vaak een zogenaamd 'verticaal' productieproces, wat betekent dat zij de materialen van vezel tot eindproduct onder één dak verwerken.

Kleur en kwaliteit
De materialen worden geselecteerd op kwaliteit en kleur. Er zijn prachtige natuurlijke schakeringen; veel van de producenten kiezen er dan ook voor de vezels niet te verven. Jakwol en kamelenhaar kunnen ook niet echt geverfd worden, maar kasjmier en schapenwol zijn in elke kleur te verven.

Zacht en licht: kasjmier
Kasjmier is superlicht en ongelofelijk zacht. Geen wonder dat er veel kleding van gemaakt wordt. Het is daarnaast ook zeer geschikt als materiaal voor luxe plaids en accessoires. De gebreide plaids op deze foto zijn van Nans Cashmere, vernoemd naar de oprichter en ontwerpster Nans, die een betrokken team van medewerkers heeft, en ook een jonge garde traint om nieuwe collecties te ontwikkelen.

Nog warmer: jakwol
Wol van jak is even zacht als kasjmier, en zelfs warmer. Er zijn 3 prachtige natuurlijke kleuren; op de foto een pyjamatop in 'platinum grey'. Deze top is afkomstig uit de nieuwe collectie home wear van Bodio's, een bedrijf dat is gespecialiseerd in producten van jak. De plaids rechts op de foto zijn van Munkh Cashmere. Voor deze producten gebruiken zij een mix van donkerbruin natuurlijk jak, en geverfde kasjmier. Naast een collectie woontextiel hebben zij ook een serie mode-accessoires.

Schapenwol: vilt 
Wol van schapen wordt ook gebruikt in Mongolië. Het is vrij stug, dus wordt vooral gebruikt voor vilt. Het bedrijf Angel Felting heeft zich daarin gespecialiseerd, en maakt fantastische sloffen voor mannen, vrouwen en kinderen. Van de restmaterialen maken zij knopen en lussen om de sloffen te decoreren. De collectie op de foto bestaat uit natuurlijke woltinten, maar Angel Felting produceert ook sloffen in de meest prachtige kleuren.

Ook kasjmier wordt vaak ongeverfd gebruikt; op de foto zie je een vederlichte handgeweven plaid van Cashmere Holding in witte kasjmier. Deze vezels zijn het meest kostbaar, en worden dan ook zorgvuldig apart gehouden.

Kamelenhaar: van grof tot superzacht
Ook kamelenhaar wordt verwerkt in Mongolië. De wat grovere vezels vooral voor stevige stoffen; het superzachte haar van babykamelen voor zachte breisels zoals deze van Uujin. Dit bedrijf werkt met innovatieve breitechnieken, waardoor hun plaids en shawls geweven lijken. In hun nieuwste collectie gebruiken zij deze techniek, en combineren zij baby camel wool in natuurlijk tinten met kasjmier.

Irene Vermeulen is Craftscurator. Zij werkt met exporteurs van handgemaakt en duurzaam design aan productontwikkeling. Aan Europese importeurs en retailers geeft zij advies over marktontwikkelingen, assortimenten en leveranciers. Meer daarover op Craftscurator.com, waar je ook een Engelstalige versie van dit artikel vindt.