We kenden al merken die activisme gebruiken in hun branding en marketing; nieuw is dat activistische bewegingen zélf een merk worden. Ingeborg Bloem en Klaus Kempenaars schreven er een boek over: de kracht van branding en de invloed daarvan op sociale bewegingen.
Dit artikel is ouder dan drie jaar
De samenstellers van Branded Protest spraken met organisatoren van protestbewegingen over de hele wereld over hoe zij erin slagen via branding een unieke en duidelijke boodschap te creëren. Van de 'Rabia sign' die de Arabische lente symboliseert tot de DIY-breipatronen van de Amerikaanse women's march: branding verenigt protestbewegingen en geeft ze een visuele identiteit.
"Grassroots protest is not something to be marketed and sold, with a set of images and memes. (...) With so many prespectives, cultures and aesthetics at risk, it's the sheer variety of our resistance that will express the breadth of our communities." Sarah Schulman in The New York Times
Women's March - spread uit Branded Protest
Commercieel ≠ activistisch
Het lijkt een tegenstelling: protestbewegingen die gebruik maken van branding - een techniek uit de commerciële wereld die door deelnemers van diezelfde protestbewegingen veelal wordt afgedaan als Het Kwaad. Het boek Branded Protest verkent deze tegenstelling: aan de hand van interviews met en essays van betrokkenen analyseert het boekt de invloed van branding op activistische bewegingen. In het voorwoord categoriseren de auteurs vier technieken waar sociale bewegingen gebruik van (kunnen) maken:
Body - fysiek aanwezig zijn bij een protest is essentieel. Ook kunnen bepaalde gebaren een trademark van een beweging worden. Denk aan de 'black power salute' van de Olympische Spelen in 1968. Toen Beyoncé daar in 2016 aan refereerde werd dat door iedereen begrepen.
Symbol - door een symbool over te nemen weten mensen dat ze deel uitmaken van een groep. De 'umbrella movement' in Hong Kong is daar een goed voorbeeld van, net zoals de 'pink pussyhats' die symbool stonden voor de Women's March. Beide bewegingen krijgen uitgebreid aandacht in het boek.
Cover - je gezicht bedekken gaat over afwijzen van hierarchische structuren: het is niet zichtbaar wie de baas is omdat niemand dat is. Illustraties daarvan in het boek zijn de Russische Pussy Riot (met gebreide bivakmutsen) en Anonymous (met Guy Fawkes maskers) opgevoerd als voorbeelden.
Message - de waarde van een goede tekst wordt gedemonstreerd aan de hand van 'Je suis Charlie', kort na de aanslag op Charlie Hebdo getwitterd door de Franse art director Joachim Roncin die in het boek wordt geïnterviewd.
Black Lives Matter - spread uit Branded Protest
Geen sjablonen
In zijn voorwoord gaat Steven Heller in op de vraag of sociale bewegingen kunnen over-branden. Jonge activisten (digital natives) lijken instinctief te weten welke branding-aspecten ze moeten gebruiken. Om ideeën te verspreiden, herkenning te bevorderen en serieus genomen te worden moeten protestbewegingen merkbewust zijn. Branded protest biedt een reeks aan voorbeelden en ervaringen die daarbij kunnen inspireren, maar biedt geen sjablonen - omdat iedere kwestie om eigen strategieën vraagt.
Branded Protest
Het boek dat Ingeborg Bloem en Klaus Kempenaars samenstelden is rijk aan informatie en inspiratie en prachtig vormgegeven. Hun passie voor (en kennis van) 'cause branding' spat ervan af, en de referenties naar protestbewegingen uit de geschiedenis bieden zinvolle context. Daarblij blijft de toon of voice steeds integer en onderzoekend - een verademing. Dikke aanrader - ook voor wie in de commerciële wereld werkt.
Branded Protest, samenstelling en vormgeving: Ingeborg Bloem en Klaus Kempenaars