Hoe is het mogelijk dat mode zo weinig weet te vernieuwen en te inspireren? Lidewij Edelkoort haalt hard uit naar de mode-industrie
Toen Lidewij Edelkoort in New York een paar dames, die net warenhuis Barney's verlieten, hoorde uitkramen 'Er was weer niks nieuws', was dat voor haar een teken dat de mode nu echt op een dood spoor zit. Hoe is het mogelijk, vroeg zij zich af, dat in deze tijd van overvloed, mode zo weinig weet te vernieuwen en te inspireren. Irene Vermeulen van Craftscurator woonde Lidewij's presentatie Anti_Fashion bij en doet verslag voor Stylink.
In haar manifest Anti_Fashion haalt Lidewij hard uit naar de managers in de mode-industrie die slechts oog hebben voor het belang van aandeelhouders en winstmaximalisatie. De mode-industrie is een industrie die creatieve breinen uitperst en vaardige producenten afperst. Een industrie die mens en milieu op zo'n grote schaal schade berokkent, dat zowel de maker als de consument tot slaaf zijn geworden, en de bodem van materiaalbronnen in zicht is. Een sector die vernieuwing en bevlogenheid zou moeten bieden, maar knarsend tot stilstand kwam. Maar het zijn niet alleen de bazen en bobo's die dit hebben veroorzaakt. Lidewij benoemt een aantal groepen die ook een aandeel hebben in deze teloorgang.
STOP! Natuurlijk zijn er ook goede ontwikkelingen. Er zijn meer invloedrijke vrouwelijke designers dan ooit, die mooie praktische kleding make voor een nieuw tijdperk. Er zijn modehuizen die productie terughalen naar Europa, die zich sterk maken voor behoud van spinnerijen, weverijen en borduurateliers. Er zijn nieuwe merken die enkel en alleen gebruik maken van duurzame materialen, zorgen dat makers een eerlijke prijs betaald krijgen en delen in het succes van merken. Er zijn merken die kleding maken die zo gewoon, stijlvol en functioneel is, dat het nauwelijks opvalt.
Mode was altijd de voorloper in Lidewij's loopbaan, ze kon altijd blindelings vertrouwen op de signalen die de modeontwerpers toonden op de catwalks en in de bladen. Dat kompas is nu weg. De mode heeft haar vermogen tot vernieuwen verloren.
Een ding moet je goed begrijpen als je het manifest van Lidewij leest: zij ziet mode als cultuur. Mode met de grote M. Zij volgt vooral het reilen en zeilen van jonge createurs, van couturiers van luxe huizen en van een avant garde voorhoede. Zij hoopt vurig op het vermogen van mode om verandering in gang te zetten, en een impact te hebben op cultuur en de maatschappij. Voor een grote groep mensen die in de mode werken, betekent kleding gewoon business. Daar is niets mis mee, zolang de belangen van alle partijen goed in balans zijn.
Net zoals het in Lidewij's trendpresentaties nogal eens ontbreekt aan een praktische vertaling en een reële kijk op de dagelijkse praktijk van de kledingindustrie, is dat ook in dit manifest aan de hand.
Na de lezing klinkt naast bewondering voor Lidewij's rake statements ook een kritische noot. Hoe nu verder? Het manifest legt het probleem wel bloot, maar biedt weinig voorbeelden hoe het anders kan, en geeft geen handvatten hoe modeprofessionals te werk kunnen gaan. In de zaal zitten vooral stylisten, inkopers en ontwerpers. Er zijn opvallend weinig managers, eigenaren en change makers. Zijn dit de mensen die de ommekeer in gang moeten gaan zetten?
Aansluitend aan het indrukwekkende Anti_Fashion manifest presenteert Lidewij Edelkoort de mode trends voor autumn/ winter 2016/2017. Vreemd genoeg onder dezelfde naam. Na de call-to-action valt deze presentatie nogal tegen. Gaan we deze statements nu weer vertalen naar thema's en kleurkaarten? Gaat dat dan voor de nodige verandering zorgen?
Persoonlijk denk ik dat de noodzakelijke ommekeer niet uit de industrie zelf zal komen. Het zullen buitenstaanders en buitenbeentjes zijn die dingen anders gaan doen. Ondernemers die bereid zijn op een andere manier naar de keten gaan kijken, die het lef hebben reëel kosten voor arbeid en grondstoffen door te rekenen, en toch winst en waarde creëren. Ook consumenten zullen ander gedrag gaan vertonen mijns inziens. Eerst nog door zich af te zetten, daarna zullen zij ook geïnspireerd raken door andere handelsmodellen. Als trendwatcher verzamel en duid ik deze nieuwe signalen, en probeer ik een actieve rol te spelen in deze ommekeer.
Uiteindelijk is dat ook de rol van Lidewij Edelkoort. Zij benadrukt dat zij uit liefde voor textiel, mode en kleding misstanden wil aankaarten. Zij breekt een lans voor verandering en dat doet zij op onnavolgbare wijze. Dat is ook haar taak als trendwatcher: het aanjagen van vernieuwing.
