Winkelwagen

Close
Je winkelwagen is leeg.
Mode

Lidewij Edelkoort’s Anti_Fashion Manifest

Hoe is het mogelijk dat mode zo weinig weet te vernieuwen en te inspireren? Lidewij Edelkoort haalt hard uit naar de mode-industrie

Dit artikel is ouder dan drie jaar
lidewij edelkoort antifashion manifesto
Mode is dood, lang leven de kleren! Het manifest van Lidewij Edelkoort. 

Toen Lidewij Edelkoort in New York een paar dames, die net warenhuis Barney's verlieten, hoorde uitkramen 'Er was weer niks nieuws', was dat voor haar een teken dat de mode nu echt op een dood spoor zit. Hoe is het mogelijk, vroeg zij zich af, dat in deze tijd van overvloed, mode zo weinig weet te vernieuwen en te inspireren. Irene Vermeulen van Craftscurator woonde Lidewij's presentatie Anti_Fashion bij en doet verslag voor Stylink.

Uitpersen, afpersen

In haar manifest Anti_Fashion haalt Lidewij hard uit naar de managers in de mode-industrie die slechts oog hebben voor het belang van aandeelhouders en winstmaximalisatie. De mode-industrie is een industrie die creatieve breinen uitperst en vaardige producenten afperst. Een industrie die mens en milieu op zo'n grote schaal schade berokkent, dat zowel de maker als de consument tot slaaf zijn geworden, en de bodem van materiaalbronnen in zicht is. Een sector die vernieuwing en bevlogenheid zou moeten bieden, maar knarsend tot stilstand kwam. Maar het zijn niet alleen de bazen en bobo's die dit hebben veroorzaakt. Lidewij benoemt een aantal groepen die ook een aandeel hebben in deze teloorgang.

  • De onderwijsinstituten, die maar al te graag nieuwe catwalk superstars wilden opleiden, en vergaten dat 99% van de afgestudeerden in commerciële bedrijven terecht komt. Die maar al te graag de werkplaatsen waar technieken bestudeerd konden worden verruilden voor een semester 'image building'.
  • De Europese producenten, die maar al te graag productie uitbesteedden aan het verre oosten, en zich konden gaan richten op marketing en sales van kleding, zonder zich te bekommeren om het behoud van kennis en kunde.
  • De designers, die de vernieuwing in de uitverkoop hebben gedaan, door eindeloos stijlen en trends te recyclen. Waardoor we nu in een soort vicieuze cirkel van vintage gevangen zitten. Want wanneer was de laatste keer dat een echt baanbrekend nieuw silhouet werd ontwikkeld?

STOP! Natuurlijk zijn er ook goede ontwikkelingen. Er zijn meer invloedrijke vrouwelijke designers dan ooit, die mooie praktische kleding make voor een nieuw tijdperk. Er zijn modehuizen die productie terughalen naar Europa, die zich sterk maken voor behoud van spinnerijen, weverijen en borduurateliers. Er zijn nieuwe merken die enkel en alleen gebruik maken van duurzame materialen, zorgen dat makers een eerlijke prijs betaald krijgen en delen in het succes van merken. Er zijn merken die kleding maken die zo gewoon, stijlvol en functioneel is, dat het nauwelijks opvalt.

  • De marketeers, die als angstvallige merkbewakers allen nog door een bril van spreadsheets naar collecties kunnen kijken. Die allang hebben ingezien dat de echte money-makers tassen en accessoires zijn, met als gevolg dat deze producten in advertenties de hoofdrol spelen.
  • De pers, die niet langer onderbouwing kan leveren bij de mode. De kennis over materialen en technieken ontbreekt. Kritische modejournalistiek bestaat volgens Lidewij Edelkoort nauwelijks meer. Redacteuren zijn ingewisseld voor bloggers, die hun 'likes' tonen.
  • De consument, die maar al te graag goedkope kleding scoort, en weinig kennis van en oog voor de hele keten van creatie, productie en verkoop heeft. Natuurlijk zijn er ook bewuste consumenten, die andere keuzes maken. Maar Lidewij schat toch in dat de consument nog niet klaar is om de fast fashionindustrie te boycotten.
lidewij edelkoort antifashion discount
Sale! Discount! Een t-shirt voor minder dan de prijs van een ijsje? Seriously?

Mode was altijd de voorloper in Lidewij's loopbaan, ze kon altijd blindelings vertrouwen op de signalen die de modeontwerpers toonden op de catwalks en in de bladen. Dat kompas is nu weg. De mode heeft haar vermogen tot vernieuwen verloren.

Hoe nu verder?

Mode: cultuur én business

Een ding moet je goed begrijpen als je het manifest van Lidewij leest: zij ziet mode als cultuur. Mode met de grote M. Zij volgt vooral het reilen en zeilen van jonge createurs, van couturiers van luxe huizen en van een avant garde voorhoede. Zij hoopt vurig op het vermogen van mode om verandering in gang te zetten, en een impact te hebben op cultuur en de maatschappij. Voor een grote groep mensen die in de mode werken, betekent kleding gewoon business. Daar is niets mis mee, zolang de belangen van alle partijen goed in balans zijn.

Net zoals het in Lidewij's trendpresentaties nogal eens ontbreekt aan een praktische vertaling en een reële kijk op de dagelijkse praktijk van de kledingindustrie, is dat ook in dit manifest aan de hand.

Waar zijn de change makers?

Na de lezing klinkt naast bewondering voor Lidewij's rake statements ook een kritische noot. Hoe nu verder? Het manifest legt het probleem wel bloot, maar biedt weinig voorbeelden hoe het anders kan, en geeft geen handvatten hoe modeprofessionals te werk kunnen gaan. In de zaal zitten vooral stylisten, inkopers en ontwerpers. Er zijn opvallend weinig managers, eigenaren en change makers. Zijn dit de mensen die de ommekeer in gang moeten gaan zetten?

lidewij edelkoort vivienne westwood
Nog zo’n strijdbare grande dame van de mode: Vivienne Westwood en haar mantra Buy Less. Choose Well. Make it Last.

Business as usual

Aansluitend aan het indrukwekkende Anti_Fashion manifest presenteert Lidewij Edelkoort de mode trends voor autumn/ winter 2016/2017. Vreemd genoeg onder dezelfde naam. Na de call-to-action valt deze presentatie nogal tegen. Gaan we deze statements nu weer vertalen naar thema's en kleurkaarten? Gaat dat dan voor de nodige verandering zorgen?

Conclusie

Persoonlijk denk ik dat de noodzakelijke ommekeer niet uit de industrie zelf zal komen. Het zullen buitenstaanders en buitenbeentjes zijn die dingen anders gaan doen. Ondernemers die bereid zijn op een andere manier naar de keten gaan kijken, die het lef hebben reëel kosten voor arbeid en grondstoffen door te rekenen, en toch winst en waarde creëren. Ook consumenten zullen ander gedrag gaan vertonen mijns inziens. Eerst nog door zich af te zetten, daarna zullen zij ook geïnspireerd raken door andere handelsmodellen. Als trendwatcher verzamel en duid ik deze nieuwe signalen, en probeer ik een actieve rol te spelen in deze ommekeer.

Uiteindelijk is dat ook de rol van Lidewij Edelkoort. Zij benadrukt dat zij uit liefde voor textiel, mode en kleding misstanden wil aankaarten. Zij breekt een lans voor verandering en dat doet zij op onnavolgbare wijze. Dat is ook haar taak als trendwatcher: het aanjagen van vernieuwing.



share