In lentebloesem zien we het leven zelf: pracht, kracht én kwetsbaarheid. Het is een oneindige bron van inspiratie en bemoediging voor mensen over de hele wereld en dus ook voor designers en vormgevers. Een ode aan een natuurfenomeen waarin we ons ieder jaar opnieuw graag onderdompelen.
Spring cannot be cancelled: optimististisch manifest
Spring cannot be cancelled, ontdekte David Hockney toen hij vorig jaar onverwacht door een corona-lockdown in Normandië moest blijven. Hij gebruikte zijn gedwongen isolement om zich volledig aan zijn kunst te wijden. Het boek dat daaruit voortkwam, hij schreef het samen met Guardian-kunstcriticus Martin Gayford, is een optimistisch manifest dat het vermogen van kunst om te inspireren onderstreept. Gesprekken en correspondentie worden geïllustreerd door een selectie van Hockneys nieuwe, ongepubliceerde tekeningen en schilderijen uit Normandië, naast werken van van Gogh, Monet, Bruegel en anderen. Volop bloesem en bloemen dus - de kracht van de natuur door de ogen van kunstenaars. Het boek is te koop bij Athenaeum Boekhandel - en andere boekwinkels natuurlijk.
Ieder jaar als in Japan de kersenbomen bloeien trekken Japanners massaal de parken in voor een feestelijke picknick. Eindelijk lente! Hanami Sakura - het kersenbloesemfeest dus - wordt zo'n beetje wereldwijd gevierd, en is ook in Nederland populair aan het worden - al zal de diepere betekenis sommige mensen wellicht ontgaan. De oorsprong van Hanami ligt al in de 8e eeuw. Keizer Saga organiseerde bloesemfeesten onder de bloeiende takken van sakurabomen in zijn keizerlijke hof in Kyoto. In gedichten worden de delicate bloemen geprezen, die werden gezien als een metafoor voor het leven zelf: lichtgevend en mooi, vluchtig en kortstondig.
Hanami in Nederland
In Nederland kun je voor Hanami onder meer terecht in het Bloesempark van het Amsterdamse Bos, een geliefde plek voor de Japanse gemeenschap in en rond Amsterdam. Het park is ontstaan na een gift van vierhonderd bomen door de Japan Women’s Club. In het Bloesempark vind je ook het Tsunamimonument.
Museum Volkenkunde in Leiden wijdt een uitgebreid - maar dus zéér tijdelijk - programma aan het bloesemkijken. Kijk, eet, drink en bewonder!
credits vlnr: Loewe Cherry Blossom collection via vogue.com | Leonard Paris Fall 2020 via vogue.com | Noelle Bronaugh via behance
In lentebloesem verenigen zich natuurkracht en betoverende schoonheid. Geen wonder dat de bloesem zo vaak gebruikt wordt voor parfums, beauty- en verzorgingsproducten. Al is het maar voor de verpakking natuurlijk, en de bloemige geur die is toegevoegd is ook niet per se ‘natuurlijk’. De Sakura-lijn van Rituals bijvoorbeeld, heeft op het eerste gezicht rijstemelk en kersenbloesem als ingrediënten. Als je even doorklikt blijkt de ingrediëntenlijst iets minder romantisch. Maar maakt dat eigenlijk iets uit wanneer iedere dag voelt als een nieuw begin?
Het park in een flesje
Populaire bloesems voor parfum zijn - naast de kersenbloesem - die van sinaasappel, perzik, amandel, peer en linde. Maison Margiela stopt gewoon het hele park in een flesje: de Replica Springtime In A Park Eau de Toilette is gebaseerd op "de herinnering aan de lente in het park".
Suggestie werkt
Of er nou echte bloesems in dat potje creme verwerkt zijn of niet, we vallen als een blok voor de verpakking. De suggestie van die weelderige bloesem is die van de start van een nieuw seizoen, de belofte van groei, en van overvloed in zonniger tijden. En dat is precies wat we willen horen, zien en voelen. (Wat me opvalt: veel merken die zich als 'natuurlijk' presenteren houden ondertussen vaak vast aan een halfbakken medische look&feel. Daar liggen kansen, lijkt me zo.)
Hockney's boek Spring Cannot Be Cancelled laat zien dat de natuur in staat is om niet alleen een geïsoleerde kunstenaar, maar een hele samenleving te inspireren en te motiveren. Daarmee vertelt hij niets nieuws, want als er iets is wat terugkomt in fashion, homeware, decoratie en kunst dan is het de natuur - en dan met name de lente met zijn bloesems. Als je even zoekt vind je ze overal: als illustraties in middeleeuwse manuscripten, geborduurd op de baljurken van Madame de Pompadour, op gedecoreerd serviesgoed, behang, beddengoed... Alles leent zich voor de boodschap van lente.
...marketing & party goods
Niet vreemd dus, dat die boodschap ook terugkomt in visual merchandising, in reclame en fotografie (bloesem en bloemenvelden doen het natuurlijk ook fantastisch op Instagram). Ook voor speciale merchandise en decoratie - zoals bij kerst en Valentijnsdag - is er nog veel ruimte. We pakken immers sneller groots uit voor een feestje, en party goods horen daar beslist bij.
Lentefeest
Toch, zoiets als een lentefeest kennen we hier nog niet echt. Pasen komt er misschien dichtbij, maar voor christenen gaat dat feest om de wederopstanding van Jezus; joden vieren met Pesach de uittocht uit Egypte. Ondertussen is in de samenleving (en dus ook in retail) de omslag al ingezet. Nu steeds minder mensen zich vasthouden aan christelijke of joodse tradities vieren we met Pasen dus eigenlijk gewoon het voorjaar. Mét paashazen, -stollen en -decoraties. En al is dat misschien wat minder diepzinnig dan het Japanse kersenbloemenfeest, de belofte van lente is universeel. Pracht, kracht en kwetsbaarheid - de lente laat zich niet annuleren.
